.

W ramach sprawozdania z imprezy w Słopnicach proponujemy reportaż Telewizji Limanowskiej...

.

Zdjęcia naszego niezawodnego Aleksandra Gucwy - TUTAJ

.

.

.

O "Sójce" oraz  o "Wildze" opowiada jeden z filmów przygotowanych przez redakcję "Głosu Seniora" w ramach projektu "Nieznani bohaterowie niebios"

.

Pozostałe filmy tego cyklu można znaleźć na profilu "Głosu Seniora" na You Tube - Głos Seniora TV - TUTAJ

.

.

W dniach  24 - 25 czerwca w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie odbyło się Walne Zebranie  Sprawozdawczo Wyborcze Delegatów Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP.. W pierwszym dniu miała miejsce konferencja naukowa poświęcona historii Lotniczej Akademii Wojskowej.  W sobotę odbyło się właściwe zebranie sprawozdawczo wyborcze, na którym ustępujące władze i organy statutowe SSPL RP przedstawiły sprawozdania z zakończonej kadencji, a po dyskusji zostały one przyjęte w głosowaniu z udzieleniem absolutorium. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, dotychczasowy Prezes Zarządu Głównego gen. dyw. pil. Franciszek Macioła złożył rezygnację i zaproponował na swojego następcę gen. bryg. dr Stefana Czmura. Nowy Prezes oraz pozostałe władze i organy stowarzyszenia zostały przyjęte przez delegatów w głosowaniach. Ustępujące  władze odebrały wiele ciepłych słów i podziękowań, a gen. Macioła został uhonorowany tytułem Prezesa Honorowego.

Gen. bryg. dr Stefan Czmur w 1968 r. wstąpił do Wojska Polskiego służąc początkowo w wojskach łączności, a następnie w Siłach Powietrznych. W 1980 ukończył Akademię Sztabu Generalnego, w 1999 Air War College Uniwersytetu Lotniczego w Maxwell AFB, w 2005, podyplomowe studia polityki obronnej w Akademii Obrony Narodowej. Od 1984 jest doktorem nauk wojskowych. Od 1980 pracował jako nauczyciel akademicki w Akademii Sztabu Generalnego. W latach 1986–1987 pełnił służbę w sztabie 4 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego. Od 1990 pracownik naukowo-dydaktyczny. Od 2000 na kierowniczych stanowiskach w Sztabie Generalnym WP. Był kolejno szefem Oddziału Strategii Wojskowej, zastępcą szefa Zarządu Strategicznego i zastępcą szefa Zarządu Planowania Rozwoju Sił Zbrojnych. W 2003 objął stanowisko szefa Zarządu Planowania Rozwoju Sił Zbrojnych. Był jednym ze współautorów programów rozwoju Sił Zbrojnych RP w latach 2003–2010 ukierunkowanych na transformację związaną z wstąpieniem Polski do NATO. W 2005 został awansowany do stopnia generała brygady. Od 2005 w Kwaterze Głównej NATO na stanowisku zastępcy Polskiego Przedstawiciela Wojskowego przy Komitetach Wojskowym NATO i Unii Europejskiej. W 2009 objął funkcję doradcy szefa Sztabu Generalnego WP gen. Franciszka Gągora. Od stycznia 2010 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych jako radca ministra w Departamencie Polityki Bezpieczeństwa. 13 czerwca 2012 mianowany ambasadorem RP w Norwegii, akredytowanym także w Islandii. Żonaty od 1972 z Grażyną Marią Czmur. Ma córkę Dagmarę (ur. 1972) i syna Michała (ur. 1981).

.

Szczegółową i ciekawą relację fotograficzną  z WZD przygotował kol. Jerzy Janiszewski w ramach profilu "Krakowscy Seniorzy Lotnictwa" - TUTAJ

.

.

W dniu 22 maja, jak każdego roku, pod pomnikiem Lotników z Prokocimia, odbyła się uroczystość organizowana przez Towarzystwo Przyjaciół Prokocimia oraz Dom Kultury im K. I. Gałczyńskiego. Tym razem spotkanie poświęcone było 20 rocznicy budowy pomnika. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w Kaplicy OO. Augustianów pw. św. Mikołaja z Tolentino. Po mszy poczty sztandarowe oraz delegacje przemaszerowały pod pomnik znajdujący się przy zbiegu ulic Na Wrzosach i Górników. Ceremonia rozpoczęła się odegraniem „Hymnu Lotników”, a asystę honorową wystawiła 6 Brygada Powietrzno-Desantowa.  Historię budowy pomnika przypomniał prezes Towarzystwa Przyjaciół Prokocimia Andrzej Ulman. W imieniu Rady Dzielnicy o Lotnikach z Prokocimia głos zabrał przewodniczący Zbigniew Kożuch. Ta mała podkrakowska wieś w latach trzydziestych ubiegłego wieku mogła poszczycić się wyjątkową, dużą grupą młodzieży, która zaciągnęła się do lotnictwa wojskowego. 27 chłopców z Prokocimia brało udział w zmaganiach lotniczych na frontach II wojny światowej. Członek naszego Stowarzyszenia kol. Andrzej Chytkowski przedstawił krótki opis postaci bohaterów i ich wyczynów lotniczych. Generał pilot Sławomir Żakowski przedstawił zasługi jakie w czasie II wojny światowej oddali wszyscy polscy lotnicy. Poruszył także aktualną sytuację jaka się dzieje przy naszej granicy z Ukrainą. Prezes Oddziału Krakowskiego, płk pil. Stanisław Wojdyła, przekazał dla Młodzieżowego Domu Kultury książkę „100 lat lotnictwa wojskowego w Małopolsce” autorstwa naszego członka Jurka Kucka, oraz medale pamiątkowe „Chwała Lotnikom Polskim” dla XII Dzielnicy Rady Bieżanów – Prokocim i Towarzystwa Przyjaciół Prokocimia im. Anny i Erazma Jerzmanowskich. Uroczystość zakończono odegraniem melodii „Śpij Kolego” oraz złożeniem wieńców pod pomnikiem.  

.

.

W dniu 14.05.2022 r. braliśmy czynny udział w uroczystości 10-lecia działalności historyczno-edukacyjnej Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK w Słopnicach. Podczas uroczystej gali v-ce prezes Oddziału Krakowskiego Stefan Glądys wręczył gospodarzom model samolotu B-24 Liberator, który wykonywał loty z zaopatrzeniem dla Powstania Warszawskiego - wykonany przez  członka oddziału Tomka Pigułę. Po wykonaniu siódmej misji samolot został zestrzelony w okolicy Bochni. Załoga kapitana Szostaka zginęła. Model samolotu będzie jednym z wielu eksponatów w Izbie Pamięci w Słopnicach, poświęconej wszystkim walczącym o wolną Polskę podczas II  drugiej wojny światowej.

Zdjęcia i tekst S. Glądys

.

.

W dniu 11.03.2022 r. w Bielsku - Białej z głębokim  żalem pożegnano ppłk. Aleksandra Tarnawskiego ps. "Upłaz", ostatniego z Cichociemnych, który po 101 latach życia odszedł na wieczną wartę. W ostatnim pożegnaniu uczestniczyli: rodzina, przyjaciele, żołnierze wszystkich rodzajów wojsk, służb mundurowych, kombatanci, duchowieństwo oraz organizacje młodzieżowe. Podczas mszy odczytano listy pożegnalne od prezydenta RP, premiera  RP, ministra obrony narodowej RP, przedstawiciela kombatantów, dowódcy jednostki wojskowej "Grom", której patronem jest śp. Aleksander Tarnawski "Upłaz". Wszyscy podkreślali szczególne cechy zmarłego, takie jak: honor, odwaga, skromność, ciągły rozwój, dzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem. Jego życie może być przykładem dla tych, którym służba dla Ojczyzny jest wartością najwyższą. Na cmentarzu zmarłego pożegnano salwą honorową, kwiatami oraz łzami i wzruszeniem.

Cześć Jego Pamięci.

.

.

W dniu 14. stycznia delegacja naszego stowarzyszenia w składzie: Stanisław Wojdyła i Jerzy Janiszewski złożyła wizytę w Szkole Podstawowej im. Lotników Alianckich w Ostrowie. Dlaczego ta szkoła? Jest to szkoła, która bardzo intensywnie udziela się w rocznicowych uroczystościach w miejscach pamięci o katastrofach lotniczych z okresu II wojny światowej. A imię szkoły? Bo w pobliżu rozbił się "Liberator" w sierpniu 1944 r. Szkoła była mile zaskoczona naszą wizytą. Pani dyrektor, Aneta Kotyza zorganizowała apel uczniów, w trakcie którego wręczyliśmy kopię medalu Bleriota, którym był wyróżniony płk Skarżyński. Do tego dołączyliśmy naszą książkę "100 lat lotnictwa wojskowego w Małopolsce" i statuetkę lotnika. Pani dyrektor obiecała na lekcji wychowawczej opowiedzieć o naszym bohaterskim lotniku. Przy ciasteczku i kawie pani dyrektor opowiedziała nam historię samolotu "B-24J" Liberator o numerze EW-248. Po ostrzelaniu przez niemieckiego myśliwca eksplodował w powietrzu i tylko 1 członek załogi się uratował, a pozostałych 7 zginęło. Spoczywają na Cmentarzu Rakowickim. Wizyty w szkołach kultywujących historię lotnictwa będziemy kontynuować, aby pamięć o tych, którzy nieśli Polsce pomoc i nadzieję nie poszła w zapomnienie. Konsekwentne przemilczanie ofiar ze strony lotników alianckich, poniesionych na ziemi polskiej uczyniło swoje. Ziemia Małopolski jest usiana miejscami katastrof lotniczych, szczególnie tych które startowały z baz we Włoszech. Ta historia życia i walki bohaterskich lotników alianckich o wolną Polskę, powinna być znana i powtarzana młodemu pokoleniu bo dla wielu współczesnych Polaków sens patriotyzmu i wolności zaciera się z czasem  i przestaje znaczyć cokolwiek. W Krakowie przy ulicy Dąbrowskiego 14 został namalowany mural płonącego samolotu na krakowskim niebie,  jako znak nadziei z nieba. Znak że alianci są już w Polsce. Znak, że cierpienie dobiega końca. Niestety cierpienie Polski nie zakończyło się wraz z kapitulacja Niemiec, jednak nie odbiera to niczego odważnym lotnikom alianckim.

.

.

W dniu 19 grudnia odbyła się uroczystość upamiętnienia katastrofy Liberatora B-24 „California Rocket”. Nasze Stowarzyszenie reprezentowali kol. Szczepan Kurpisz, Michał Król oraz Stanisław Wojdyła. Po mszy  wszyscy chętni zostali przewiezieni autobusem pod ścieżkę wytyczoną przez Gorczański Park Narodowy. Godzinny wspinaczkowy spacer po śniegu nie był łatwy. Ale za to wspaniałe „Uroczysko Pamięci pod Przehybką” pozwoliło zapomnieć o trudach wspinaczki. Na miejscu zobaczyliśmy odtworzony z części oryginalnych materiałów fragment kadłuba Liberatora oraz zarys skrzydła. Po chwili odpoczynku, wypiciu herbatki z ogniska, rozpoczęła się uroczystość składania kwiatów oraz zniczy przez harcerzy. Robert Springwald z Muzeum Armii Krajowej, w krótkich słowach opowiedział o katastrofie, która się tu wydarzyła 18 grudnia 1944 roku. W zasadzie cała załoga zdążyła opuścić samolot za wyjątkiem d-cy załogi por. Williama Beimbrinka, który skacząc jako ostatni ze zbyt małej wysokości, nie miał szans się uratować. Jak wspomniał Robert leży gdzieś pod pobliskimi drzewami, jako że nie odnaleziono jego ciała. Wójt gminy Tadeusz Królczyk wspomniał, że dzięki takim bohaterom, dziś możemy się cieszyć że żyjemy w wolnym kraju. Wspomniał również, że to dzięki odważnym ochotniczanom, którzy ukrywali załogę mogli oni wrócić do swojej ojczyzny. W 2001 roku nawigator samolotu Tadeusz Dejewski, oraz drugi pilot Spencer P. Felt zorganizowali wyprawę do Polski, aby pokazać swoim dzieciom i wnukom miejsce gdzie jak powiedział "dzięki Polakom narodził się po raz drugi". Pani Melania Tutak, autorka wielu książek o Krakowie i okolicy, podziękowała dzielnym i również utalentowanym harcerzom za udział w spotkaniu. Druga część uroczystości odbyła się w Domu Kultury po gorącym posiłku, ciastkach i kawie. Prezes Stowarzyszenia MANKO Łukasz Salwarowski poinformował zebranych, że zostało nagranych 12 filmów o miejscach katastrof alianckich samolotów w Małopolsce. Jest również film o naszym obelisku. W planach jest uwiecznienie wszystkich znanych miejsc katastrof lotniczych w Polsce. Na zakończenie spotkania pokazano film o „California Rocket” i piękną prezentację przygotowaną przez dr. Krzysztofa Wielgusa. Piękne patriotyczne spotkanie, w którym warto każdego roku uczestniczyć.

.

.

.

Polanki nad Szczawą były miejscem, gdzie ze względu na dogodne warunki terenowe, usytuowano zrzutowisko "Wilga".  Przyjmowano na nim  zrzuty cichociemnych, zaopatrzenia, broni itp. co dawało nadzieję oraz możliwość prowadzenia walki zbrojnej. W dniu 18.09.2021 r. na Polankach odsłonięto "Tablice Pamięci" o Tych, którzy nigdy nie stracili nadziei i walczyli o wyzwolenie spod okupacji. Jedna z tablic dotyczy lotników. Słowa uznania i szacunku dla organizatorów i realizatorów tego pomysłu, który zrodził się już jakiś czas temu. W ten sposób zrzutowisko "Wilga" ma już swój pomnik i tablice - podobnie jak "Sójka" w Słopnicach. Planując trasy wędrówek po miejscach szczególnych dla naszej historii, warto odwiedzić te miejsca.

S. Glądys.

.

.

W dniu 28 sierpnia, na placu przy remizie OSP w Klimontowie, odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika Lotników 24 Eskadry Rozpoznawczej Armii "Kraków".  Obelisk ten poświęcony jest pamięci jednej z najlepszych polskich eskadr w kampanii wrześniowej 1939 roku. 24 Eskadra Rozpoznawcza w przededniu wybuchu II wojny światowej została przebazowana z lotniska Kraków Rakowice na lotnisko polowe w Klimontowie. Eskadra pod dowództwem kpt. obs. Juliana Wojdy posiadała 10 samolotów typu PZL.23,,Karaś'' oraz 1 samolot łącznikowy RWD-8. Załogi jednostki w dniach 1 - 3 września wykonały z lotniska w Klimontowie 23 loty rozpoznawcze, w tym dwie wyprawy bombowe, każda w sile 6 maszyn. Dla jednej z załóg Karasia misja bombowa w rejon Rabki okazała się ostatnią. 3 września 1939 roku zginęli ppor. Tadeusz Prędecki i strzelec kpr. Rudolf Widuch. Pilot kpr. Aleksander Rudy uratował się skokiem ze spadochronem ale dostał się do niewoli. Eskadra kontynuowała walkę z kolejnych lotnisk polowych aż do chwili ewakuacji do Rumunii. Na Zachodzie lotnicy byłej 24 Eskadry wykonywali loty bojowe w różnych dywizjonach Polskich Sił Powietrznych. Do końca wojny 20 z nich poległo śmiercią lotnika. Inicjatorem budowy pomnika jest Koło Gospodyń Wiejskich w Klimontowie. Projekt udało się zrealizować przy wsparciu finansowym Fundacji ORLEN „Dar Serca” (Program Czuwamy! Pamiętamy!), Urzędu Gminy i Miasta Proszowice, IPN oraz lokalnych przedsiębiorców i dobrowolnym datkom, przy współpracy z Marszałkiem Województwa Małopolskiego, Muzeum Lotnictwa Polskiego, Krakowskim Klubem Seniorów Lotnictwa, Oddziałem Krakowskim Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, Oddziałem IPN w Krakowie i Oddziałowym Biurem Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Krakowie, a także dzięki zaangażowaniu wolontariuszy: członków KGW w Klimontowie, druhów OSP w Klimontowie i mieszkańców sołectwa.

Źródło: UGiM Proszowice

.